De  Fokker F-XVIII PH-AIS
De Snip was in 1934 het eerste vliegtuig van de KLM dat de Atlantische Oceaan overstak. Het startpunt was Amsterdam, het eindpunt Curaçao. De reis werd afgelegd in zeven etappes en duurde een week. Er werden geen passagiers vervoerd, maar wel 106 kg aan kerstpost.

Vanwege de ongebruikelijk lange afstand die de Snip over zee moest maken werden de stoelen weggehaald om plaats te maken voor acht tanks met 3500 liter extra brandstof.

De motoren van 440 pk (Wasp C) werden vervangen door sterkere van 525 pk (Wasp T1D1) om die zware last te kunnen torsen.

De Snip vertrok op 15 december vlak na middernacht van Schiphol, bemand door gezagvoerder Jan Hondong, co-piloot/navigator Jan van Balkom, radiotelegrafist Simon van der Molen en boordwerktuigkundige Leo Stolk.

Met tussenstops in Marseille, Alicante en Casablanca werd koers gezet naar Praia op de Kaapverdische Eilanden. Daar werd een pauze van twee dagen ingelast om het vliegtuig klaar te maken voor de meest kritische etappe van de reis: 3600 km non-stop over de Atlantische Oceaan.

Dit reissegment was uitvoerig voorbereid. De navigatie werd ondersteund door de Koninklijke Marine die halverwege de route haar onderzeeboot K-XVIII had geparkeerd. (Het toeval wil dat de F-XVIII werd geassisteerd door de K-XVIII). Ook de KNSM (Koninklijke Nederlandse Stoomboot Maatschappij) bood hulp door haar schepen Stuyvesant en Van Renselaer in de buurt te houden. De drie schepen hielden de Snip op de hoogte van de jongste weersverwachtingen en dienden als radiobaken zodat de Snip niet zou verdwalen boven de oceaan.

Op 19 december 1934 was het dan zover: de Snip steeg op van Praia en stak de Atlantische Oceaan over. Op 20 december, na 17½ uur vliegen, landde de Snip op het vliegveld Zanderij van Paramaribo waar de bemanning een feestelijke ontvangst wachtte. De volgende dag nam men rust.

Op 22 december werd doorgevlogen naar La Guaira, Venezuela. Na een korte stop werd diezelfde dag de eindbestemming Curaçao bereikt. Weer tijd voor een feest!

In totaal werd 10.488 kilometer afgelegd waarbij het vliegtuig 54 uur en 27 minuten in de lucht bleef.

De gemiddelde snelheid moet kennelijk 193 km/u zijn geweest. Het was voor het eerst dat de KLM Nederland verbond met de Nederlandse Antillen. Voor deze prestatie kregen de vier bemanningsleden een koninklijke onderscheiding.

De Snip maakte geen retourvlucht, het vliegtuig zou vanaf Curaçao lijndiensten gaan uitvoeren naar Aruba, Bonaire en andere Caraïbische bestemmingen.

In die hoedanigheid werd de Snip het eerste vliegtuig van het West-Indisch Bedrijf van de KLM, met Curaçao als thuisbasis. De registratie PH-AIS werd omgezet in PJ-AIS (vliegtuigen van Nederlandse Antillen dragen een PJ- kenteken). De Snip bleef daar tot eind 1946 in dienst en werd toen afgeschreven.

Het voorste gedeelte van de romp is bewaard gebleven en wordt sinds 1992 tentoongesteld in het Curaçaosch Museum in Willemstad.

Bronnen:

Nederlandse Luchtvaarders. L.C. van Limburg Stirum (1936)

Naar breeder vlucht. Ben van IJsselsteijn (1946)

Burgerluchtvaart in Nederland. Het vooroorlogse civiele register deel 2. Hugo Hooftman (1980)

Fokker - Bouwer aan de wereldluchtvaart. Thijs Postma (3^e druk 1986)

Fokker Verkeersvliegtuigen. René de Leeuw e.a. (1989)

PH-AIS Snip, de Kerstvlucht naar West-Indië. Pet Holman & Maarten van Zadelhoff (2004)