Fokker C.IX

C.IX

De Fokker C.IX

Na de succesvolle C.V en al haar varianten werkt Fokker aan een nieuwe verkenner voor gebruik door de LVA in de vroege dertiger jaren.
Echter de C.VII verlaat de tekentafel niet, althans niet als landvliegtuig.
En de C.VIII wordt wel in prototype gebouwd maar blijkt als landvliegtuig ook geen succes.

De MLD Marine Luchtvaart Dienst echter ziet gelukkig wel wat in de water varianten en schaft ze beiden aan.
De C.VII-W en C.VIII-W voldoen goed zowel in Nederland als in Nederlands Indië.

Rond 1930 verschijnt vervolgens de Fokker C.IX.

De opvallende schokbrekers, de wielpoten, de constructie van een onder de romp geplaatste mitrailleur zijn wat vernieuwingen.
Niet van buiten zichtbaar maar wel belangrijk is de achter de motor geplaatste brandstoftank met 390 liter.
En de in de vleugel geplaatste twee tanks, met in totaal 352 liter. Dus in totaal 742 liter.

Met de 650 pk Hispano Suiza motor wordt 1050 km vliegbereik gehaald.
Toch blijkt opnieuw de LVA Luchtvaart Afdeeling niet te verleiden tot een mooie order.

Ook de aan Zwitserland geleverde C.IX leidt niet tot een licentieovereenkomst met E.K.W.
En zo blijft het aantal gebouwde C.IX verkenners steken op 6.

Klik op de foto om de foto te vergroten

01

In 1930 arriveert de eerste Fokker C.IX op Vliegveld Soesterberg, al in de registratie van de Luchtvaart Afdeeling: de 661.
Hier een mooi vooraanzicht van de tweepersoons strategische verkenner en lichte bommenwerper.
De motor is een watergekoelde 650 pk Hispano-Suiza.

De vlucht is 15.3 meter, de lengte 9.93 m en de hoogte 3.65 meter.
De vleugeloppervlakte is 39.3 m^2
Button
02

Linker vooraanzicht van hetzelfde toestel, dat aanvankelijk ook het prototype was.

Leeggewicht 1700 kg
Nuttige last 900 kg en het totaalgewicht 2600 kg.

Maximum snelheid 235 km/uur Kruissnelheid 198 km/u Landingssnelheid 95 km/uur.
Emil Meinecke is de Duitse invlieger van Fokker in die jaren.
Button
03

Zijaanzicht van links van dezelfde LVA (Nederlandse Luchtmacht) de 661.

Totaalinhoud brandstof vleugel en romp tanks 742 liter.
Vliegbereik 1050 km.
Max. vlieghoogte 5.550 meter

Bewapening: 2 mitrailleurs vast voor de piloot en 2 beweegbare mitrailleurs voor boordschutter/waarnemer .
Als extra (tijdelijk) een bodem-mitrailleur en bommenrekken.
En twee bommenrekken.

Slechts 6 C.IX toestellen worden gebouwd. Vijf voor de LVA en één voor de Zwitserse Luchtmacht.
Button
3.1

De 661 van de LVA, vlak voor de aflevering op vliegveld Schiphol, Amsterdam.
Gezien vanaf de rechterzijde.
Button
3.2

De eerst geleverde C.IX, gezien vanaf de linkerzijde.
Duidelijk zichtbaar is de bodem-mitrailleur onder in de romp.

Dus had deze verkenner beschikbaar één vaste en twee beweegbare mitrailleurs.
Er konden dan ook zelfs drie bemanningsleden mee.
Button
3.3

Bezoek op 1 juli 1933 aan vliegveld Soesterberg door Minister van Oorlog Laurent Deckers.
Hij bevindt zich hier in de tweede cockpit van de 661 en wordt te woord gestaan door drie LVA kopstukken.
Button
05

De 663 van L.V.A. in de sneeuw, vermoedelijk op Vliegveld Soesterberg.

In de meidagen van 1940, tijdens de Duitse, inval blijft alleen de 661 ongedeerd en valt in Duitse handen.

De 662 wordt uitgeschakeld op 10 mei 1940 om 12.00 uur op vliegveld Haamstede in Zeeland.

De 664 wordt ook op 10 mei 1940 op het Rotterdamse Waalhaven uitgeschakeld.

Ook de 665 wordt op 10 mei 1940 op Vliegveld De Kooij uitgeschakeld na van vliegveld Bergen Noord Holland vertrokken te zijn.

De 663 is vermoedelijk zowel op Schiphol als op Soesterberg aktief geweest.
De preciese uitschakeling is niet duidelijk terug te vinden.

Een aantal van de C.IX toestellen heeft nog gevlogen voor het slepen van schietschijven.
Button
5.1

De 664 met oranje driehoek, buitgemaakt door de Duitsers op vliegveld Waalhaven, Rotterdam.
Button
5.2

De 665 van LVA voor een flinke revisie op vliegveld Soesterberg.
Button
5.3

Forse schade aan de C.IX 665 met de oranje driehoek en oranje staartvlak.
De kledij van de ervoor staande Duitser komt wel erg vreemd over.
Wellicht een kwestie van een korte krijgsgevangenschap.
Button
04

De 665 van LVA rechts van voren.
De LVA toestellen krijgen de registraties 661 662 663 664 en 665.
Uiteindelijk zal pas de Fokker C-X weer succesvoller worden, met ook buitenlandse licentiebouw.
Button
06

Begin 1932 levert Fokker een C.IX aan de Zwitserse Luchtmacht.
Het toestel wordt geleverd in dezelfde uitvoering en met dezelfde motor als de LVA toestellen

De registratie is eerst 301 en later C-301, eerst met op het richtingsroer CH en later het Zwitserse kruis.
De bedoeling is dat E.K.W. het toestel verder in licentie gaat bouwen.

Het komt er echter niet van ,wellicht vanwege het aanbod van modernere types.
Button
07

Schitterende, romantische opname als voor een speelfilm.
Met de 301 in volle aktie.

De Zwitserse licentiebouwer EKW zag eerst wel wat in de C.IX.
De naam staat voor Eidgenössische Konstruktions Werkstätte.
Oftewel de Federale Konstruktie Werkplaatsen.
Button
08

Opname van rond 1932 met nog ontbrekend registratienummer.
Button
09

Dezelfde 301 met de 650 pk Hispano Suiza motor.
De EKW besluit uiteindelijk een op de C.V E gebaseerd eigen ontwerp te gaan bouwen.
Button